Sivanandalahari-42

గాంభీర్యం పరిఖాపదం ఘనధృతిః ప్రాకార ఉద్యద్గుణ

స్తోమశ్చాప్తబలం ఘనేన్ద్రియచయో ద్వారాణి దేహే స్థితః
విద్యా వస్తు సమృధ్దిరిత్యఖిల సామగ్రీ సమేతే సదా
దుర్గాతిప్రియ దేవ మామక మనో దుర్గే నివాసం కురు (42)

గాంభీర్యం = గంబీరమైన భావము
పరిఖాపదం = కందకము (అగడ్త) గాను
ఘనధృతిః = విశేషమైన ధైర్యము
ప్రాకార = (కోటయొక్క) ప్రాకారములుగాను
ఉద్యద్గుణ స్తోమః చ = మరియు వికసించుచున్న సద్గుణముల సమూహము
ఆప్త బలం = నమ్మకమైన బలముగాను
ఘన ఇన్ద్రియ చయః = కన్ను ఇత్యాది ఇంద్రియములు
ద్వారాణి = (కోటయొక్క) ద్వారములుగాను
దేహే స్థితః = దేహమున ఉన్నట్టి
విద్యా = ఈశ్వరుని గురించిన జ్ఞానము
వస్తు సమృధ్ది = పదార్ధ సంపత్తిగను
ఇతి = ఈవిధముగా
అఖిల సామగ్రీ సమేతే = సకల వస్తువులతో సమగ్రముగానున్న
సదా = ఎల్లప్పుడు
దుర్గాతి ప్రియ దేవ = దుర్గములయందు (లేదా దుర్గాదేవియందు) మిగుల ప్రీతి కలిగిన ఓ దేవా
మామక మన దుర్గే = నా మనస్సు అనెడి దుర్గమందు
నివాసం కురు = (దయతో) నీవు నివశించుము

ఓ దుర్గాతిప్రియ దేవా! నా మనస్సు దుర్గమమైన కోటయొక్క లక్షణములన్నింటినీ కలిగియున్నది. గాంబీర్యమే కందకముగాను, విశేషమైన ధైర్యము ప్రాకారములుగాను, మరియు వికసించుచున్న సద్గుణాల రాసియే విశ్వసనీయమైన సైన్యముగాను, కన్నులు ఇత్యాది ఇంద్రియములు ద్వారములుగాను, ఈశ్వర జ్ఞానమే పదార్ధ సంపదగను, ఈవిధముగా సకల వస్తువులతో సమగ్రముగాయున్నట్టి నా మనస్సు అనెడి కోటయందు నీవు దయతో సదా నివశించుము. 

కొన్ని వివరణలు: 

(1) "దుర్గాతి ప్రియ దేవ" అనుదానికి బహు అర్ధములు కలవు;
  (a) "దుర్గాదేవియందు అత్యంత ప్రీతి కలిగిన ఓ దేవా" అని ఒక అర్ధము.

  (b) "దుర్గాదేవికి అత్యంత ప్రియుడవైన ఓ దేవా" అని ఇంకొక అర్ధము. 

  (c) "పరులకు ప్రవేశించ శక్యముకాని (దుర్గమ) ప్రదేశములలో (కోటలలో) నివశించుటయందు అత్యంత ప్రీతికలిగిన ఓ దేవా" - అనగా - "భక్తులయొక్క హృదయములనెడి కోటలలో నివశించుటయందు అత్యంత ప్రీతినిజూపు ఓ దేవా" అని అర్ధము.